Poradnik opon

Opony

Ciśnienie
Indeks nośności
Indeks prędkości
Jakość
Prawidłowa eksploatacja opon
Zasady przechowywania opon

Ciśnienie

Odpowiednie napompowanie opon to najważniejszy czynnik decydujący o ich trwałości. Ciśnienie znajdujące się na bocznej ścianie opony to MAKSYMALNE dopuszczalne ciśnienie. Nie oznacza to, że jest to odpowiednie ciśnienie dla twojego samochodu. Zawsze napełniaj opony tylko taką ilością powietrza, jaką rekomenduje producent pojazdu. Taka informacja powinna znajdować się w podręczniku użytkownika, na krawędzi drzwi kierowcy lub wewnątrz schowka po stronie pasażera. Ciśnienie sprawdzaj tylko gdy opony są ZIMNE: albo po przejechaniu nie więcej niż dwóch kilometrów, albo po 1-godzinnym postoju. Korzystaj z dobrych ciśnieniomierzy. Ciśnienie sprawdzaj co kilka tygodni, przed długą podróżą lub przed transportem ciężkich ładunków. I nie zapomnij sprawdzić opony zapasowej.

Uwaga: w oponach radialnych małe wybrzuszenie na ścianach bocznych jest zjawiskiem naturalnym.

Indeks nośności


Indeks 60 63 66 69 72 75 78 81 84 87 90 91 92
Nośność (kg) 250 272 300 325 355 387 425 462 500 545 600 615 630

Indeks 94 97 100 103 106 109 112 115 118 121 124 127
Nośność (kg) 670 730 800 870 950 1030 1120 1215 1320 1450 1600 1750

Indeks 130 133 136 139 142 145 148 151 154 157 160
Nośność (kg) 1900 2060 2240 2430 2650 2900 3150 3450 3750 4125 4500

Indeks prędkości


Symbol L M N P Q R S T U H V W Y
Max. prędkość (km/h) 120 130 140 150 160 170 180 190 200 210 240 270 300

Jakość

Opony do samochodów osobowych klasyfikowane są głównie na podstawie trzech czynników: zużycia bieżnika, przyczepności i odporności na temperatury.

Zużycie bieżnika - treadware - to prędkość zużywania się opon w kontrolowanych warunkach. Wynik 100 to podstawowy standard jakości. Im wyższy wynik tym lepsza jakość opony mając na uwadze współczynnik zużycia. Wynik 200 zużywa się dwa razy dłużej w testach niż opona o wyniku 100.

Uwaga: klasyfikacja zużycia bieżnika jest prawidłowa tylko w testach porównawczych wyrobów z asortymentu jednego producenta.

Przyczepność - traction - określa zdolność opony do zatrzymywania się na mokrej nawierzchni.
A - najlepsza
B - średnia
C - przeciętna

Odporność na temperatury - temperature - to stopień odporności opony na ciepło wydzielane w trakcie pracy ogumienia.
A - najlepsza
B - średnia
C - przeciętna

Prawidłowa eksploatacja opon

Od wyboru odpowiedniej opony, jej prawidłowego osadzenia i eksploatacji zależy nie tylko jej dobra kondycja (trwająca przez cały okres użytkowania), ale przede wszystkim bezpieczeństwo wszystkich użytkowników dróg. Dlatego zdecydowanie warto poświęcić tym czynnościom trochę czasu, stosując się do poniższych zaleceń.

Dobór ogumienia

  1. Opony, których pochodzenie ani dotychczasowy przebieg eksploatacji nie jest znany, nie powinny być używane; dot. to szczególnie opon o widocznych pęknięciach odsłaniających lub naruszających ich kord/osnowę i/lub opasanie, z nieczytelnym lub usuniętym (częściowo lub całkowicie) nr DOT i/lub nr fabrycznym i/lub datą produkcji
  2. Nie należy stosować na tej samej osi opon o dużej różnicy w wysokości bieżnika (np. opon nowych z używanymi) ze względu na ich różną przyczepność, zachowanie w zakrętach, drogę hamowania i podatność na występowanie zjawiska aquaplaningu (tj. powstawania klina wodnego pomiędzy czołem bieżnika, a mokrą nawierzchnią, który ogranicza kontakt opony z nawierzchnią i utrudnia/uniemożliwia panowanie nad pojazdem przez kierującego)
  3. Zgodnie z obowiązującymi przepisami każdy pojazd musi być wyposażony na kołach jednej osi wyłącznie w opony o tej samej konstrukcji (radialne lub diagonalne) i rzeźbie bieżnika; dodatkowo zalecamy zastosowanie na całym pojeździe opon tego samego producenta oraz o tych samych (lub wyższych, ale nigdy niższych) indeksach prędkości i nośności, co zalecane przez producenta pojazdu
  4. Zawsze należy dobierać rozmiar opon do posiadanych obręczy, mając na uwadze parametry kół określone przez producenta pojazdu

Wymiana ogumienia

  1. Odpowiedni standard tej czynności jest w stanie zapewnić tylko dobrze wyposażony serwis ogumienia, zatrudniający doświadczonych pracowników i dysponujący specjalistycznym oprzyrządowaniem
  2. Każdorazowy montaż/demontaż stanowi dla konstrukcji opony znaczące obciążenie, a wykonany niewłaściwie lub przy użyciu niesprawnych/ nieprawidłowych narzędzi może doprowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń, eliminujących oponę z dalszej eksploatacji
  3. Przy montażu nowych opon każdorazowo należy montować nowy zawór (w przypadku nowych opon dętkowych należy również założyć nową dętkę, o rozmiarze dostosowanym do opony)
  4. Montaż opony kierunkowych (o rzeźbie bieżnika dostosowanej wyłącznie do jednego kierunku toczenia) musi uwzględniać oznaczenie kierunku jazdy, umieszczone trwale na boku opony
  5. Montaż opon o niesymetrycznym bieżniku musi uwzględniać oznaczenie zewnętrznej strony opony, (najczęściej oznaczonej na jej boku napisem "OUTSIDE")
  6. Należy wyważać dynamicznie koła (obręcz + opona) każdorazowo na początku ich eksploatacji, a następnie nie rzadziej niż co 15 000 km; zabieg ten zapewnia komfort jazdy i eliminuje przedwczesne zużycie elementów zawieszenia, układu kierowniczego, łożysk, opon
  7. Przy montażu koła na pojeździe należy przestrzegać kolejności dokręcania śrub/nakrętek mocujących oraz momentu ich dokręcania; wytyczne te są szczegółowo określone przez producenta pojazdu

Eksploatacja ogumienia

  1. Opony należy eksploatować zawsze zgodnie z ich przeznaczeniem, zdefiniowanym przez ich producenta
  2. Sprawność wszystkich elementów układu hamulcowego, jezdnego i napędowego znacząco wydłuża przebieg opon; dlatego należy regularnie kontrolować stan techniczny pojazdów (m.in. stan i wyważenie kół, stan amortyzatorów, skuteczność działania hamulców, luzy w zawieszeniu i układzie przeniesienia napędu), na bieżąco dokonywać niezbędnych napraw i regulować parametry geometrii zawieszenia (które samoistnie ulegają zmianie w wyniku normalnej eksploatacji pojazdu)
  3. Należy regularnie kontrolować ciśnienie na zimnych oponach (najlepiej przed rozpoczęciem jazdy) nie rzadziej niż co 2 tygodnie i utrzymywać je zgodnie z zaleceniami producenta pojazdu; nieprawidłowe (zbyt wysokie lub zbyt niskie) ciśnienie ogranicza kontakt opony z nawierzchnią, czyli zmniejsza przyczepność i bezpieczeństwo jazdy, prowadzi do przedwczesnego i nieregularnego zużycia rzeźby bieżnika, a także może spowodować nieodwracalne uszkodzenia ogumienia, skutkujące m.in. wystrzałem podczas jazdy
  4. Przeciążanie ogumienia jest niedopuszczalne; może ono być efektem przekroczenia jego dopuszczalnej nośności (lub ładowności pojazdu) jak i nieprawidłowego ciśnienia podczas eksploatacji; dlatego należy zawsze eksploatować pojazd z równomiernie rozłożonym obciążeniem (o masie dopuszczonej przez producenta pojazdu), wyposażony w opony o odpowiedniej nośności i ciśnieniu określonym przez producenta pojazdu
  5. Należy zawsze dostosować styl jazdy i prędkość do warunków panujących na drodze oraz stopnia obciążenia pojazdu, a także unikać gwałtownego hamowania i przyśpieszania szczególnie zrywania przyczepności kół napędowych przy ruszaniu i doprowadzania do zablokowania kół podczas hamowania (przy użyciu hamulca roboczego i/lub pomocniczego/ręcznego)
  6. Zgodnie z obowiązującymi przepisami każdy pojazd musi być wyposażony w opony o głębokości rzeźby bieżnika co najmniej 1,6 mm (tzw. oznaczenie TWI Tread Wear Indicator), w oponach zimowych o najnowszej konstrukcji, oprócz oznaczeń TWI, znajdują się dodatkowo wskaźniki minimalnej zalecanej głębokości rzeźby bieżnika w warunkach zimowych (4 mm), umieszczone na poziomie miejsc oznaczonych symbolem śnieżynki (tzw. WWI Winter Wear Indicator) na barku opony
    KIERUJĄC SIĘ WZGLĘDAMI BEZPIECZEŃSTWA ZALECAMY WYMIANĘ OPON WTEDY, GDY GŁĘBOKOŚĆ Książka Gwarancyjna pojazdu); RZEŹBY BIEŻNIKA WYNOSI MINIMUM 2 MM DLA OPON LETNICH I 4 MM DLA OPON ZIMOWYCH
  7. Opony zimowe powinny być zamontowane na wszystkich osiach pojazdu; ich montaż jedynie na jednej osi (np. tylko na osi napędowej) podczas eksploatacji na śliskiej nawierzchni, może spowodować niekontrolowane zachowanie pojazdu, spowodowane znaczącą różnicą przyczepności pomiędzy osiami
  8. Należy regularnie kontrolować zużycie bieżnika na osi napędowej (na której opony zużywają się szybciej) i przekładać koła przednie z tylnymi, zachowując przy tym ich dotychczasowy kierunek toczenia; zabieg ten (wykonywany nie rzadziej niż co 10-15 tys. km przebiegu) pozwala wyrównać nieregularne zużycie opon i wydłużyć żywotność całego kompletu opon
  9. Należy unikać najeżdżania na produkty ropopochodne, smary i substancje chemiczne, które mogą spowodować uszkodzenie opony
  10. Zalecamy zamianę opon z zimowych na letnie, gdy średnia dobowa temperatura przekracza 7° C; eksploatacja ogumienia zimowego w wyższych temp. powoduje jego przyspieszone zużycie

Zasady przechowywania opon

Tylko prawidłowo przechowywane opony zachowują pełną sprawność przez wiele lat.

Dlatego nieużywane ogumienie powinno być:

  • oznaczone markerem lub kredą w sposób odzwierciedlający ich umiejscowienie na pojeździe przed demontażem (np. w formie zapisu PP - prawy przód, LT - lewy tył) oraz dotychczasowy kierunek toczenia (np. przy pomocy strzałki)
  • przechowywane w chłodnym, suchym, ciemnym i w niewielkim stopniu wentylowanym pomieszczeniu w temp. od - 5 stopni C do + 30 stopni C, z dala od światła słonecznego, źródeł ciepła i urządzeń, które podczas pracy mogą powodować iskrzenie i/lub wyładowania elektryczne oraz wydzielają ozon niszczący mieszankę gumową (m.in. silniki, transformatory, generatory, prostowniki, spawarki itp.)
  • zabezpieczone przed działaniem preparatów (także ich par) takich jak: substancje ropopochodne (m.in. paliwa, oleje, smary i ich pochodne), substancje chemiczne (m.in. rozpuszczalniki, kwasy, zasady), które mogą spowodować uszkodzenie opony
  • starannie oczyszczone, najlepiej przy pomocy wody i mydła lub innego nieagresywnego środka myjącego; agregaty/myjki wysokociśnieniowe są warunkowo dopuszczone po warunkiem stosowania strumienia zimnej wody o rozproszonym kształcie i zachowania minimum 20 cm odległości dyszy wylotowej od opony; mycie ogumienia przy pomocy gorącej wody/pary oraz dysz/końcówek rotacyjnych/obrotowych jest zabronione (może doprowadzić do jego nieodwracalnych uszkodzeń)

Składowane w następujący sposób:

  • Opony na obręczach

    Zalecany sposób przechowywania opon na obręczach (powinny być napompowane do nominalnego ciśnienia) to zawieszenie ich na hakach; możliwe jest również ich składowanie poziome w stosach (których wysokość nie powinna przekraczać 1,5 m), przy czym należy zapewnić zmianę ich pozycji co 4 tygodnie (żeby uniknąć trwałych deformacji opon leżących na spodzie).

  • Opony bez obręczy

    Zalecany sposób przechowywania opon bez obręczy to składowanie ich w pozycji pionowej, przy czym należy przestawiać je co 4 tygodnie wykonując obrót o znaczny kąt (żeby uniknąć trwałych deformacji części opony stykającej się z podłożem).